Ik in burn-out? Wat zouden de buren zeggen?

Els uit Oostende heeft twee burn-outs gehad. Eén in 2013 en een in 2016. Van de eerste bleef ze een jaar thuis, de tweede burn-out was veel erger en dieper. Ze is toen twee jaar ziek thuis geweest. Vandaag werkt Els nog altijd voor hetzelfde bedrijf als vroeger maar ze kreeg een andere functie op een andere afdeling.

Ik in burn-out? Wat zouden de buren zeggen?

Na haar eerste burn-out in 2013 wilde Els zo snel mogelijk terug aan het werk. Tijdens haar ganse herstelperiode lag de focus op terug aan het werk gaan. Ze deed het hoogst nodige. Je gaat naar de dokter want je moet een doktersbriefje hebben voor de werkgever en ze rustte vooral. Er was ook veel schaamte en afzondering. Wat zouden de buren zeggen? Die is aan het profiteren.

Maar ze werkte niet echt aan zichzelf. Ze is opnieuw gaan werken zonder dat er iets veranderde: haar job bleef dezelfde, ze werkte voor dezelfde afdeling en hield dezelfde baas.
Bij haar tweede burn-out heeft zij voor zichzelf alle tijd genomen om te herstellen. Achteraf is ze parttime begonnen.

Creative uitwerking voor parttime job

Els werkt nu parttime en hoopt dit zo nog een paar jaar tot haar pensioen vol te houden.
Haar deeltijdse job start op donderdag en dan werkt ze ook op vrijdag. De tweede week werkt ze maandag, dinsdag en woensdag. Dan is ze een week thuis. Ze werkt dus maximum drie dagen, de eerste dag na haar werkweek is voor haar platte rust.

Pas bij de tweede burn-out nam Els tijd voor zichzelf

Bij de tweede burn-out heeft ze zichzelf volledig onder de loep genomen. Ze volgde intensief therapie met zelfs een opname gedurende twee maanden. In het begin ging ze 3 keer per week naar haar therapeut, later werd dit een keer per week. Om de maand ging ze bij de psychiater langs.

Naast haar persoonlijke begeleiding, zat Els ook in praatgroepen, trainde ze haar sociale vaardigheden, oefende ze relaxatie, leerde ze beter plannen en deed ze mee aan creatieve sessies.
In de creatieve sessies kreeg Els weer aansluiting bij wat ze als kind graag doet. “Ik stond voor dat knippen en plakken toen echt open. Als kind deed ik dat ook graag. Ik kreeg hierdoor opnieuw verbinding met mezelf. Die creatieve sessies vond ik zalig. Er waren zoveel kasten met kleuren en plakmiddelen. Daar aanvaardde ik mezelf. Ik mocht er tijd voor maken. Hier heb ik opnieuw ervaren hoe ik tot rust kan komen.”

Dankzij de therapie heeft ze al haar angsten van zich kunnen afzetten. Vandaag voelt Els zich veel sterker dan vroeger. “Ik heb me nog nooit zo goed gevoeld als nu. Geen angsten meer hebben, dat geeft mij een enorm goed gevoel”, zegt ze trots.

Voor haar is deze hulp enorm belangrijk geweest. “Aanvaard professionele hulp”, raadt ze aan. “Alleen uit je burn-out komen, lukt niet.”

Els gleed af en merkte het niet

Els had zoals zoveel mensen totaal niet door dat ze recht naar een burn-out ging. Zo was ze extreem moe en ze liep ze naar de dokter met allerlei kleine kwaaltjes.
Op het werk begon ze contacten met collega’s te mijden en reageerde cynischer. Het interesseerde haar gewoon minder. Haar slogan was “als de baas het zich niet aantrekt, waarom zou ik het dan wel doen?” of “nee, dank u, geen randanimatie”, als iemand haar voor een activiteit na kantooruren uitnodigde.

Na het werk plofte ze thuis uitgeteld in de zetel en deed de hele avond niets meer. Hierdoor begon ze zichzelf te verwaarlozen. Daar waar ze vroeger zo ordelijk was, legde ze nu dingen op andere plaatsen en vond die daarna niet meer terug. Ze kreeg haar papierwinkel thuis nog moeilijk op orde waardoor rekeningen vaak niet betaald werden.

Els vergat ook dingen. Zo kocht ze ooit een pyjama met Disneyfiguur voor haar kleinzoon als sinterklaasgeschenk. Toen ze een week later bij haar schoondochter was en de pyjama zag, zei ze: wat een leuke pyjama, waar heb je die gekocht? Ze wist totaal niet meer dat zij die pyjama zelf gegeven had. Het is enorm beangstigend als mensen achteraf komen vertellen wat je allemaal gedaan hebt en jij totaal niets meer herinnert.

Zo is ze ooit ook in haar thuisstad Oostende verloren gelopen. Ze is toen op een bank gaan zitten en na een tijdje wist ze opnieuw waar ze was. Ze is daarna naar de dokter gegaan want ze dacht dat ze Alzheimer kreeg. De dokter stelde haar meteen gerust: bij Alzheimer zijn dingen weg en ze komen niet meer terug. Bij burn-out komt alles na een tijdje terug.

Braaf zijn en zwijgen

De kiemen van haar burn-out legt Els al in haar jeugd en gedeeltelijk in haar job. Ze is opgegroeid met het idee dat je moet opkijken naar bazen, dokters en ouders. Tegelijk was ze ook bang voor hen. Daarom werd ze altijd de voetveeg voor iedereen. Ze liet over zich lopen en ze kwam niet op voor zichzelf. Els mocht thuis niet boos zijn, ze moest braaf zijn, ze mocht niet zeuren. Dit alles werd bij haar later naar angsten omgezet.

Werk werd bij haar gedumpt en Els deed het gewoon

Later toen ze ging werken, zette het patroon zich gewoon door. Zo werd werk op haar bureau gedumpt en Els deed het gewoon zonder te protesteren. Ze liet dit alles toe.
Haar baas zei ooit: Els je bent een superwerker. Ik weet dat het moeilijk is, dat je het werk doet van twee. Maar nu er eindelijk een interim bij komt, moet je die opleiden; je krijgt dus nu werk voor drie. En hij glimlachte. Opnieuw durfde Els niets te zeggen.

Tijdens de therapie bleek dat zij zelf weinig uitleg durfde vragen als ze iets niet begreep. Ze zat bovendien op een klachtendienst wat een heel negatieve omgeving is. Want telkens als de telefoon rinkelt, weet je dat je ontevreden klanten aan de lijn krijgt. Tenslotte was de sfeer tussen de collega’s heel negatief.

Vandaag durft Els gelukkig wel voor zichzelf op te komen, opheldering te vragen en assertiever te zijn. Toen ze opnieuw aan de slag ging na haar tweede burn-out heeft ze tegen haar werkgever uitdrukkelijk gezegd dat ze niet meer op de klachtendienst wilde werken. Ze heeft dan een andere job gekregen.

Wanneer Els vandaag werk krijgt toegeschoven dat ze echt niet graag doet, dan vraagt ze om toch iets anders te kunnen doen. Haar baas houdt daar nu wel rekening mee. Wellicht komt dit door de manier waarop je dingen aanbrengt waardoor de werkgever beter kan inschatten wat je aankan.

Door haar grenzen beter te communiceren, heeft Els zowel in haar privé- als beroepsleven ervaren dat ze meer respect krijgt.

Praatje maken met collega is niet profiteren

Els zoekt vandaag ook opnieuw meer contact met collega’s. Daar waar ze zich vroeger op het werk isoleerde, vindt ze nu het sociaal contact weer leuk. Ze gaat nu wel tijdens de middag met andere collega’s lunchen. Ze maakt een praatje bij een kopje koffie in de keuken. Vroeger zou ze bang geweest zijn dat haar baas zou denken dat ze profiteerde.

De interesse in andere collega’s is ook oprechter. Als een collega bevalt, dan gaat ze uit oprechte interesse het geboortekaartje lezen en babbelen met die collega. Vroeger zag ze dat kaartje amper staan.

Vraag hulp

Vroeger zocht Els oplossingen voor problemen op het werk in ontwijkend gedrag of ze ging zelf maar ergens de oplossing zoeken. Zolang ze maar geen hulp moest gaan vragen.
Vandaag zoekt ze geen excuses meer om iets niet te doen. De stap om hulp te vragen blijft even groot dan vroeger maar ze vraagt er uiteindelijk wel naar.

Ik wilde zoveel vertellen maar durfde niet

In de groepstherapie ontdekte Els ook dat ze vroeger op het werk van alles wilde zeggen maar dit uiteindelijk niet durfde. Dus zei ze niets en werd ze onzichtbaar.
Tijdens de groepstherapie leerde ze dat haar mening ook telt en dat ze ook dingen mag vertellen. Door dit uit te gaan proberen, heeft ze ervaren dat haar mening op prijs wordt gesteld wat haar zelfvertrouwen vergrootte.

Ik in burn-out? Ja, dat kan

Net zoals bij Els heeft het totaal geen zin om tegen die burn-out te blijven vechten. Helaas blijkt elke keer opnieuw dat het begin van genezing komt van zodra je de burn-out aanvaardt en ondergaat. Het proces naar herstel is lang en confronterend.

Je burn-out is te overwinnen door je bewust te worden waarom je in burn-out bent gegaan, door je valkuilen te zien en je handvaten telkens opnieuw te gebruiken om ze te omzeilen. Burn-out overleven is zoals agalev, anders gaan leven. Werken na burn-out is agawer, anders gaan werken. Dat betekent op werkvlak dat er iets verandert in je hoofd, je werkrelaties en job.