Met excuses geraak je amper vooruit. Het is pas als je naar een leermoment kunt gaan dat er een begin van oplossing komt. Dat zegt loopbaanbegeleider Michel Piedfort van Algida. Excuses en verklaringen zijn heel makkelijke manieren om uit te leggen waarom je iets niet doet. Maar uiteindelijk wil je vooral problemen oplossen. En dat geldt voor je werk.
Excuusdenken herkennen
Het excuusdenken is makkelijk te herennen omdat je het vaak hoort. Een veel gebruikt woord is: ja, maar…. Gevolgd door een verklaring waarom iets niet lukt.
Een andere manier om het excuusdenken te herkennen zijn ruzie maken en verwijten geven. De bom ontploft en het enige wat we nog merken zijn oncontroleerbare emoties. Maar ook dat kun je leren vermijden.
Excuses vinden is makkelijk
Het is zo makkelijk om de oorzaak bij iets of iemand anders te leggen. Het is de schuld van de leverancier, de vervelende collega, de baas, het computersysteem of corona. En meestal zit er in het excuus echt wel waarheid.
Betekent dit echter dat we gewoon bij de pakken moeten blijven zitten en alles maar aanvaarden zoals het is? Gelukkig niet.
Ik hoor mensen de oorzaak ook wel eens bij zichzelf leggen. dat komt door mijn hooggevoeligheid of perfectionisme. Ook dat zijn excuses als men er verder niets mee doet.
Het is allemaal heel erg en begrijpelijk maar je krijgt hiermee geen job of werkplezier. Het laat je toe om je in negativiteit te laten hangen.
Het excuus als verklaring
Het excuus is een deel van de verklaring. Het is jouw eerste stap in het zoeken naar een oplossing.
Denk even aan de volgende vraag: Hoe kan ik, ondanks alles, toch
….mijn job volhouden
….de target halen
….blij zijn
… blijven geloven in mezelf
…
Ik weet het niet
Heel veel mensen halen op dat moment de schouders op en zeggen dat ze het antwoord niet kennen. Ik weet het niet. Dan wordt het interessant. Op het moment dat jij voor jezelf ontdekt dat je iets niet weet, ontstaat de zoektocht naar het leermoment.
Het is alsof je aan jezelf durft toegeven dat je een competentie mist. De volgende vraag is dan immers: wat moet ik leren opdat het me de volgende keer wel lukt.
Van excuses naar leermomenten gaan? Hoe doe je dat?
Je gaat dan van een negatieve spiraal naar iets positiefs. In het begin zal je nog enkele keren ontmoedigd raken omdat je merkt dat sommige oplossingen niet werken. Maar het feit dat je probeert iets aan de situatie te wijzigen geeft al hoop en energie.
Het is dan immers gedaan met in een hoekje te kruipen, je speelt niet langer het slachtoffer omdat je gelooft dat er deze keer wel een oplossing is.
Hoe vermijd jij het in de toekomst: dat is de enige vraag
Omdat je er in geslaagd bent om in je hoofd de knop om te draaien, zie je ineens veel meer mogelijkheden. Omdat dat leermoment voor iedereen ander is, zien velen het zelf niet. Daarom dat men een loopbaanbegeleider inschakelt omdat zij jou hierbij kunnen helpen.
Excuses blijven valkuilen, maar dat mag
Uiteraard gaan zelfs de meest ervaren mensen nog wel eens in excuusdenken hervallen. Dat is op zich niet erg. De volgende gedachte zal immers zijn: he, dat is een excuus. Wat betekent dit en hoe kan ik dit vermijden? De volgende gedachte zal sowieso een leermoment gedachte zijn.
Oefenen, oefenen, oefeningen en feedback krijgen
Het vergt daarom heel wat oefening om van excuses over te schakelen naar leermomenten. Als je al 30 jaar vooral in excuses denkt, dan mag je van jezelf niet verwachten dat je van de ene dag op de andere het licht zal zien.
Maar net zoals bij alles, kun jij jezelf er wel op trainen. Het lijkt makkelijk maar het is het niet. Als een chef-kok een gerecht maakt, denk je ongetwijfeld dat kan ik ook. Als een schilder iets tekent, denk je ‘o hoe simpel’. Tot je het zelf probeert. Dan ontdek je dat het toch net wat moeilijker is. Zo is het ook met leermoment denken.
Toch nodig ik jou graag uit om bij mij dat leermoment denken te komen leren. Je leven wordt zoveel makkelijker en aangenamer als mens.
Ik merk elke week dat mensen die bij mij loopbaanbegeleiding volgen hierdoor veel meer zelfvertrouwen krijgen, ze worden aangenamere collega’s en krijgen meer kansen omdat ze zelf makkelijker oplossingen zien. Ook in de familiale of vriendschappelijke sfeer ga je merken dat je een veel aangenamer mens wordt om mee om te gaan.